
Co to jest wytrysk przedwczesny?
PE (premature ejaculation) określane jest mianem niezdolności do kontrolowania wytrysku w czasie satysfakcjonującym obydwoje partnerów podczas stosunku seksualnego (F52.4 w ICD-10). Dodatkowo warto wskazać, że zaburzenie to powoduje poczucie dyskomfortu, braku dobrej jakości życia i zaburzenia relacji partnerskich.
Wytrysk przedwczesny i zaburzenia erekcji często występuje u tego samego pacjenta, toteż bardzo trudno w takich przypadkach ustalić co jest następstwem czego. Diagnostyka jest tutaj bardzo ważna, gdyż w pierwszej kolejności poddaje się leczeniu zaburzenia wzwodu a potem dopiero zaburzenia wytrysku.

Etiologia zaburzen wystrysku
Do końca lat 90-tych nie wiadomo było, co tak naprawdę kryje się za tego typu problem. Dopiero rozwój technologii medycznej pozwolił na określenie przyczyn wytrysku przedwczesnego. W mechanizmie ejakulacji udział biorą ośrodkowy, obwodowy i autonomiczny układ nerwowy. Kluczowym czynnikiem w etiologii wytrysku przedwczesnego za zaburzenia neuroprzekaźników, między innymi dopaminy, norepinefryny, GABA (kwas γ-aminomasłowy), NO (tlenek azotu), a przede wszystkim serotoniny. Na proces ejakulacji mają także wpływ hormony, takie jak: estrogeny, androgeny, FSH, LH, prolaktyna, hormony tarczycy, a także czynniki genetyczne.
Wyodrębnia się podstawowe dwa podziały wytrysku przedwczesnego, na pierwotny i wtórny.
Pierwotny wytrysk przedwczesny wiąże się z zaburzeniami neurobiologicznymi, natomiast wtórny wytrysk przedwczesny wiąże się z zaburzeniami ze strony układu moczowo-płciowego (zapalenie lub przerost gruczołu krokowego), endokrynologicznego, psychogenne (zaburzenia relacji partnerskich, nerwica, lęk, dpresja). Naukowiec Waldinger dodaje, iż występuje także trzecia grupa osób z „naturalnie zmiennym wytryskiem przedwczesnym”.
Osoby te mają biologiczne predyspozycje do wystąpienia danego zaburzenia. Do wyzwolenia tej ukrytej patologii neurologicznej przyczyniają się czynniki zewnętrzne, takie jak:
zaburzenia w relacjach partnerskich, duża przerwa we współżyciu,
- brak stałej partnerki i nieregularne współżycie płciowe,
- lęk przed ciążą,
- niewłaściwa lub nieatrakcyjna partnerka,
- praktykowanie, tzw. stosunku przerywanego jako metody antykoncepcyjnej).

Diagnostyka zaburzen wytrysku
Diagnostyka przedwczesnego wytrysku opiera się przede wszystkim na bardzo dokładnym zebraniu wywiadu seksuologicznego oraz dodatkowym badaniom fizykalnym, w celu wykluczenia nieprawidłowości ze strony układu moczowo-płciowego, endokrynnego itd.
Aktualnie leczenie dysfunkcji wytrysku jest dosyć dobrze sprecyzowana i rozwinięta. Ale jeszcze 50 lat temu leczenie opierało się na technikach masturbacyjnych. Polegało to na tym, że pacjent miał wykonywać regularne ćwiczenia masturbacyjne, które należało przerywać za każdym razem, gdy moment wytrysku miał nastąpić. Obecnie stosuje się farmakoterapie stosując leki na bazie proksetyny, citalopramu, fluksetyny, sertraliny i fluwoksaminy (SSRI).
W świetle obecnej wiedzy pacjentowi z wytryskiem przedwczesnym nie należy obiecywać całkowitego wyleczenia.
Do innych zaburzeń wytrysku należą także: wytrysk opóźniony i brak wytrysku, wytrysk wczesny, bolesna ejakulacja i ból po stosunku.
Written by Justyna Kulczyk
Justyna Kulczyk
Lider projektu Akademia Kobiety
https://polishpsychologists.org/akademia-kobiety/
Członek Polish Psychologists’ Association,
Edukator Zdrowia Seksualnego w Szpitalu Uniwersyteckim Milton Keynes NHS
Foundation Trust, członek BASHH
Kontakt: kobieta@polishpsychologists.org
j.kulczyk@polishpsychologists.org