Techniki manipulacji- czyli uważaj na wyprzedaże!

Techniki manipulacji. Pierwsza zasada- zachowaj czujność!

Jest styczeń. Święta już dawno minęły, prezenty zostały kupione, rozpakowane, wymienione na inne rozmiary czy kolory, domowy budżet stał się jakby mniejszy… Rozum przypomina Ci nieustannie dopiero co zapisane noworoczne postanowienie, krzyczące wręcz: oszczędzaj! Serce natomiast, pod wpływem wielkich, święcących napisów, na chwilę o tym zapomina i podąża szlakiem czerwonych literek, układających się w wyraz: WYPRZEDAŻ.

W dobie dzisiejszych czasów, psychologia znajduje swoje zastosowanie w niemal każdej dziedzinie życia- zakupy i związane z nimi wyprzedaże nie stanowią żadnego wyjątku.

Psychologowie biznesu co raz skuteczniej analizują cechy osobowości i interpretują próbki zachowań ludzkich, aby zwiększyć sprzedaż produktów oferowanych przez dane firmy czy organizacje. Wszelkie promocje i wyprzedaże, często tak bardzo lubiane i wyczekiwane, mają jeden zasadniczy cel- pobudzenie u konsumentów układu nagrody, czyli struktury mózgu odpowiedzialnej za motywację i kontrolę naszego zachowania.

Techniki manipulacji. Druga zasada- badź świadomy!

Współczesna psychologia dostarcza największym światowym firmom wielu narzędzi, których prawidłowe wykorzystanie skutkuje zwiększeniem sprzedaży, przy jednoczesnym pełnym zadowoleniem klientów- czyli nas. Owe narzędzia nazywane są technikami manipulacji lub wpływu społecznego. Ich znajomość pomoże Ci uchronić się przed zbyt pochopnymi zakupami i wspomoże proces twojego oszczędzania.

Reguła wzajemności

Pierwszą techniką jest tzn. Reguła wzajemności. Pojawia się wtedy, gdy ktoś ofiaruje ci coś o nawet ledwo dostrzegalnej wartości, a ty automatycznie reagujesz pragnieniem, by mu się odwzajemnić. „Jeśli ty zrobiłeś coś dobrego dla mnie, ja również chcę zrobić coś dobrego dla ciebie”– myślisz i wpadasz w pułapkę darmowych próbek w supermarketach. Jest to często wykonywany zabieg marketingowy, o wyjątkowo wysokiej skuteczności. Czy kiedykolwiek zdarzyło ci się spróbować kostki czekolady z degustacji, po czym kupić całą tabliczkę tej właśnie marki? No właśnie. 😉

Reguła lubienia i sympatii

Kolejną techniką jest Reguła lubienia i sympatii, która mówi, iż dużo chętniej spełniamy prośby kogoś, kogo lubimy niż osób, których nie darzymy większą sympatią lub które są nam obojętne. Przykładem mogą być atrakcyjne hostessy reklamujące dany produkt lub schlebianie potencjalnym klientom. Czy aby na pewno ten wybór jest najlepszy, pomimo wyższej ceny i nie najwyższej jakości? 😉

Reguła niedostępności

Oferty „last minute”, limitowana edycja kosmetyków, promocja tylko do jutra… Brzmi znajomo? Są to hasła wykreowane zgodnie z Regułą niedostępności, która polega na przypisywaniu większej wartości rzeczom lub ofertom, które są dla nas niedostępne. Często więc sprzedawcy podkreślają ograniczoną ilość towaru „OSTATNIE SZTUKI”, nakłaniając cię do ich zakupu w razie wypadku, gdyby zaraz miało ich zabraknąć – nawet jeśli wcale ich nie potrzebujesz. Tak samo dzieje się z wakacjami „last minute”, gdzie za niektóre oferty możemy srogo przepłacić, ulegając chwili i postępując zgodnie z regułą niedostępności.

Reguła zaangażowania

Nie można zapomnieć o niezwykle silnej technice, jaką jest Reguła zaangażowania i konsekwencji. Zasada ta mówi, iż często trudno jest nam zrezygnować z aktywności lub decyzji, jeśli w jej podjęcie włożyliśmy sporo wysiłku i czasu. Myślimy sobie „Jeśli już się w to zaangażowałem, to muszę to kontynuować, bo inaczej ludzie przestaną mnie postrzegać jako osobę konsekwentną”, a przecież w dzisiejszych czasach jest to bardzo pożądana cecha. 😉

Poprosiłeś pracownika sklepu o mniejszy rozmiar, potem o inny kolor, bierzesz więc tę bluzkę, pomimo, że wcale tak dobrze się w niej nie czujesz. Postąpiłeś więc zgodnie z regułą zaangażowania i konsekwencji, ale także zgodnie z regułą wzajemności- w zamian za czas i pomoc, odwzajemniasz się i kupujesz dany towar.

Techniki manipulacji. Trzecia zasada- korzystaj z dostępnej wiedzy…

Technik manipulacji (wpływu społecznego) jest znacznie więcej, a to które z nich są wykorzystywane zależy wgłównej mierze od celu sprzedawców. Niedługo wypada kolejne kalendarzowe święto – walentynki, które będzie świetną okazją do wprowadzenia owych technik, plus zastosowania innych, tj. zapach, kolorystyka i sposób ułożenia towaru na półkach… Zastanawiasz się jakie to może mieć znaczenie? Otóż wielkie. Ale nie martw się, nie zostawimy cię bez tej wiedzy i tuż przed walentynkami pojawi się kolejny artykuł o tym, jak nie ulec manipulacji i kolejnemu zakupowemu szaleństwu.

Potrzebujesz pomocy psychologicznej w języku polskim? Polski psycholog z ramienia Polish Psychologists’ Association przyjmuje w Londynie, Oxford i Cambridge: https://psychologwlondynie.blog/gdzie-po-pomoc/

Polecamy również nasz artykuł o Blue Monday: https://psychologwlondynie.blog/2019/01/04/blue-monday-2019/

Czy słyszeliście o ruchu „zero waste”? Polecamy wpis na blogu, który w sposób przystępny naświetla temat od strony praktycznej: https://tropimyprzygody.pl/2018/05/26/zycie-zero-waste/

Paulina Bagrowska